4.KLİNİK ÖZELLİKLER
4.1.Terapötik endikasyonlar
Bu ürün sadece tanı amacı ile kullanılır.
Yetişkinlerde ve çocuklarda, anjiyografi, ürografi, flebografi ve bilgisayarlı tomografide kontrast arttırmada kullanılan röntgen kontrast maddesidir. Subaraknoid enjeksiyonu takiben lomber, torasik, servikal miyelografi ve bazal sisternaların bilgisayarlı tomografi (BT) tetkikinde, artrografi, endoskopik retrograd pankreatografi (ERP), endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi (ERCP), herniyografi, histerosalpingografi, sialografi ve gastrointestinal sistemin tetkiklerinde kullanılır.
4.2.Pozoloji ve uygulama şekli
Doz, tetkikin tipi, hastanın yaşı, kilosu, kalp verimi ve genel sağlık durumu ile kullanılan tekniğe bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, halen kullanılan iyot içeren diğer röntgen kontrast maddeleri ile yaklaşık olarak aynı iyot konsantrasyonu ve hacmi kullanılır. Diğer kontrast maddeler için olduğu gibi, uygulama öncesinde ve sonrasında yeterli hidrasyon sağlanmalıdır.
Ürün intravenöz, intraarteriyel ve intratekal yolla ve vücut boşluklarında kullanım içindir.
Aşağıdaki dozlar rehber olarak kullanılabilir.
İntravenöz Kullanım için Rehber
| Endikasyon | Konsantrasyon | Hacim | Yorumlar | ||||
| Ürografi | |||||||
| Yetişkinler: | 300 mgI/ml | 40-80 ml | Seçilmiş | vakalarda | |||
| veya 350 mgI/ml | 40-80 ml | 80 ml aşılabilir | |||||
| Çocuklar <7 kg: | 240 mgI/ml | 4 ml/kg | |||||
| veya 300 mgI/ml | 3 ml/kg | ||||||
| Çocuklar >7 kg: | 240 mgI/ml | 3 ml/kg | maks 40 ml | ||||
| veya 300 mgI/ml | 2 ml/kg | ||||||
| Flebografi (bacak) | 240 mgI/ml | 20-100 ml/bacak | |||||
| veya 300 mgI/ml | |||||||
| Dijital Subtraksiyon | 300 mgI/ml | 20-60 ml/enj. | |||||
| anjiyografisi | veya 350 mgI/ml | 20-60 ml/enj. | |||||
| BT- kontrast arttırma | |||||||
| Yetişkinler: | 140 mgI/ml | 100-400 ml | Total | iyot | miktarı | ||
| 240 mgI/ml | 100-250 ml | genellikle 30-60 g. | |||||
| veya 300 mgI/ml | 100- 200 ml | ||||||
| veya 350 mgI/ml | 100-150 ml | ||||||
| Çocuklar: | 240 mgI/ml | 2-3 ml/kg v.a | Birkaç vakada | ||||
| (40 ml 'ye kadar) | 100 ml'ye kadar | ||||||
| veya 300 mgI/ml | 1-3 ml/kg v.a | verilebilir. | |||||
| (40 ml'ye kadar) |
v.a. Vücut ağırlığı
İntraarteriyel kullanım için rehber
| Endikasyon | Konsantrasyon | Hacim | Yorumlar |
| Arteriyografiler | |||
| Ark aortografi | 300 mgI/ml | 30-40 ml/enj. | Enjeksiyon başına hacim |
| Selektif serebral | 300 mgI/ml | 5-10 ml/enj. | enjeksiyon yerine |
| bağlıdır. | |||
| Aortografi | 350 mgI/ml | 40-60 ml/enj. | |
| Femoral | 300 mgI/ml | 30-50 ml/enj. | |
| veya 350 mgI/ml | |||
| Çeşitli | 300 mgI/ml | Tetkikin türüne | göre |
| Endikasyon | Konsantrasyon | Hacim | Yorumlar | ||
| Kardiyoanjiografi | |||||
| Yetişkinler: | |||||
| Sol ventrikül ve aort kökü | 350 mgI/ml | 30-60 ml/enj. | |||
| enjeksiyonu | |||||
| Selektif koroner | 350 mgI/ml | 4-8 ml/enj. | |||
| arteriyografi | |||||
| Çocuklar | 300 mgI/ml | Yaş, ağırlık | maks. 8 ml/kg | ||
| veya 350 mgI/ml | ve patolojiye | ||||
| bağlıdır. | |||||
| Dijital Subtraksiyon | 140 mgI/ml | 1 -15 ml/enj | Enjeksiyonun yapıldığı | ||
| anjiyografi | veya 240 mgI/ml | 1 -15 ml/enj. | yere bağlı | olarak zaman | |
| veya 300 mgI/ml | 1-15 ml/enj. | zaman büyük | hacimler (30 | ||
| ml'ye kadar) | kullanılabilir. | ||||
| İntratekal Kullanım için Rehber | |||||
| Endikasyon | Konsantrasyon | Hacim | Yorumlar | ||
| Miyelografi | |||||
| Lomber ve torasik | 180 mgI/ml | 10-15 ml | |||
| miyelografi | veya 240 mgI/ml | 8-12 ml | |||
| (Lomber enjeksiyon) | |||||
| Servikal miyelografi | 240 mgI/ml | 10-12 ml | |||
| (Lomber enjeksiyon) | veya 300 mgI/ml | 7-10 ml | |||
| Servikal miyelografi | 240 mgI/ml | 6-10 ml | |||
| (Lateral servikal | veya 300 mgI/ml | 6-8 ml | |||
| enjeksiyon) | |||||
| BT sisternografi | 180 mgI/ml | 5-15 ml | |||
| (Lomber enjeksiyon) | veya 240 mgI/ml | 4-12 ml | |||
| Pediyatrik miyelografi | |||||
| < 2 yaş | 180 mgI/ml | 2-6 ml | |||
| 2-6 yaş | 180 mgI/ml | 4-8 ml | |||
| >6 yaş | 180 mgI/ml | 6-12 ml |
Olası yan etkileri minimize etmek için toplam 3 g iyot miktarı aşılmamalıdır.
Vücut Boşluklarında Kullanım için Rehber
| Endikasyon | Konsantrasyon | Hacim | Yorumlar | |||||
| Artrografi | 240 mgI/ml | 5-20 ml | ||||||
| veya 300 mgI/ml | 5-15 ml | |||||||
| veya 350 mgI/ml | 5-10 ml | |||||||
| ERP/ERCP | 240 mgI/ml | 20-50 ml | ||||||
| Herniyografi | 240 mgI/ml | 50 ml | Dozaj fıtık | |||||
| büyüklüğüne göre | ||||||||
| değişir. | ||||||||
| Histerosalpingografi | 240 mgI/ml | 15-50 ml | ||||||
| veya 300 mgI/ml | 15-25 ml | |||||||
| Sialografi | 240 mgI/ml | 0.5 –2 ml | ||||||
| veya 300 mgI/ml | 0.5 –2 ml | |||||||
| Gastrointestinal çalışmalar | ||||||||
| Oral kullanım | ||||||||
| Yetişkinler: | 180 mgI/ml | Bireysel | ||||||
| veya 350 mgI/ml | Bireysel | |||||||
| Çocuklar: | ||||||||
| Özofagus | 300 mgI/ml | 2-4 ml/kg v.a. | Maks. doz 50 ml | |||||
| veya 350 mgI/ml | 2-4 ml/kg v.a. | Maks. doz 50 ml | ||||||
| Ventrikül/izleme | 140 mgI/ml | 4-5 ml/kg v.a. | ||||||
| Prematüreler | 350 mgI/ml | 2-4 ml/kg v.a. | ||||||
| Rektal kullanım | 140 | mgI/ml | veya | 5-10 ml/kg v.a | Örnek: Biemexol 300 | |||
| Çocuklar: | içme suyu ile 100- | veya | 350 | içme | suyu | |||
| 150 mgI/ml'ye dilüe | ile | 1:1 | veya | 1:2 | ||||
| edilir. | oranında dilüe edilir. | |||||||
| Bilgisayarlı tomografide | ||||||||
| kontrast arttırılması | ||||||||
| Oral kullanım | ||||||||
| Yetişkinler | İçme suyu ile yaklaşık | Dilüe edilmiş | Örnek: Biemexol 300 | |||||
| 6 mgI/ml'ye | çözeltinin | veya | 350 | içme | suyu | |||
| dilüe edilir. | 800-2000 ml'si | ile 1:50 oranında dilüe | ||||||
| belli bir süre | edilir | |||||||
| boyunca verilir. | ||||||||
| Çocuklar | İçme suyu ile yaklaşık | Dilüe edilmiş | ||||||
| 6 | mgI/ml'ye | dilüe | solusyonun 15-20 | |||||
| edilir. | ml/kg v.a. | |||||||
| Rektal kullanım | ||||||||
| Çocuklar | İçme suyu ile yaklaşık | |||||||
| 6 | mgI/ml'ye | dilüe | ||||||
| edilir. | ||||||||
| v.a. Vücut ağırlığı | ||||||||
| 4 / 16 |
4.3.Kontrendikasyonlar
• Etkin madde veya yardımcı maddelerden herhangi birine karşı hipersensitivite
• Belirgin tirotoksikoz
• Baktereminin muhtemel olduğu önemli lokal veya sistemik enfeksiyon durumunda myelografi
• Aşırı doz olasılığı nedeniyle, teknik bir arıza nedeniyle miyelografik tetkikin kısa zaman içinde yenilenmesi
• BİEMEXOL ile intratekal kortikosteroid uygulaması.
4.4.Özel kullanım uyarıları ve önlemleri
Non-iyonik monomerik kontrast maddelerin kullanımları ile ilgili özel önlemler:
İyotlu kontrast maddelerle alerji, astım veya istenmeyen etki hikayesi bulunması, kullanım açısından özel dikkat gerektirir. Bu gibi vakalarda kortikosteroidler veya histamin H1 ve H2 antagonistleri ile premedikasyon düşünülmesi gerekebilir.
BİEMEXOL kullanımıyla ilişkili ciddi reaksiyon riski minör olarak kabul edilir. Bununla birlikte, iyotlu kontrast maddeler ciddi, hayati tehlike oluşturan, fatal anafilaktik/anafilaktoid reaksiyonları veya saman nezlesi, gıda alerjileri gibi diğer hipersensivite belirtilerini tetikleyebilir. Bu nedenle, ciddi bir reaksiyon ortaya çıkması olasılığına karşı, acil tedavi için gerekli ilaçlar ve ekipman el altında hazır bulundurularak önceden önlem alınmalıdır. Tüm röntgen işlemi süresince, intravenöz girişi hızlandırmak üzere, kalıcı kanül veya kateter kullanılması önerilir.
Fazla miktarda kanlı serebrospinal sıvı ile karşılaşılırsa, hastaya risk yaratmaması açısından myelografi işleminin riskleri ve yararları değerlendirilmelidir.
β-blokör kullanan hastalarda, hatalı olarak vagal reaksiyon olarak değerlendirilebilen, atipik anaflaksi semptomları ortaya çıkabilir.
Non-iyonik kontrast maddeler, koagülasyon sistemi üzerinde, in-vitro olarak, iyonik kontrast maddelere göre daha az etki gösterir. Vasküler kateterizasyon işlemi yapılırken, işleme bağlı tromboz ve embolizm riskini en aza indirmek üzere, anjiyografik tekniğe titizlikle dikkat edilmeli ve kateter sık sık heparinize salin çözeltisi gibi bir çözelti ile yıkanmalıdır.
Kontrast madde uygulaması öncesinde ve sonrasında yeterli hidrasyon sağlanmalıdır. Hidrasyon özellikle, multipl miyeloma, diabetes mellitus, böbrek fonksiyon bozukluğu olan hastalarla, infantlar, küçük çocuklar ve yaşlı hastalar için önemlidir.
Ciddi kardiyak hastalığı ve pulmoner hipertansiyonu olan hastalar hemodinamik değişiklikler veya aritmiler geliştirebileceğinden, bu hastalarda da dikkatli olunmalıdır.
Akut serebral patolojileri, tümörleri veya epilepsi hikayesi olanlar nöbet geçirmeye yatkındır ve bu nedenle özel dikkat gerekir. Alkolikler ve ilaç bağımlıları da nöbet ve nörolojik reaksiyonlar açısından daha fazla risk altındadır. Multipl skleroz hastalarında dikkatli olunmalıdır. Birkaç hastada miyelografiden sonra görülen geçici işitme kaybı veya sağırlığın, lomber ponksiyon yapılan yerdeki spinal sıvı basıncındaki düşüşe bağlı olduğu düşünülmektedir.
Myelografiden sonra yaşlı hastalar daha büyük risk altındadır. Bu nedenle bu hasta grubunda işlemin gerekliliği dikkatle değerlendirilmeli, kullanılan doz, konsantrasyon ve teknik konusunda özellikle dikkatli olunmalı ve hastanın hidrasyon durumuna dikkat edilmelidir.
Kaza ile büyük dozda veya konsantre bolus şekilde ilacın intrakraniyel yolla verilmesini önlemek üzere dikkat edilmelidir. Ayrıca, ilacın intrakranyal düzeylerinin hızlı şekilde yükselmesini önleyici tedbirler alınmalıdır (örneğin, hastanın aktif hareketliliğinin önlenmesi). Standart radyografinin (bilgisayarlı tomografi değil) direkt intrasisternal veya ventriküler uygulamasından kaçınılmalıdır.
İyotlu kontrast madde kullanımı, kontrast madde nefropatisi, renal fonksiyonlarda bozulma veya akut renal yetmezliğe neden olabilir. Bu durumları önlemek için, risk altında olan, böbrek yetmezliği ve diabetes mellitus gibi hastalıkları bulunan hastalarda özel dikkat gereklidir. Paraproteinemileri (miyelomatoz ve Waldenström makroglobulinemisi) olan hastalar da risk altındaki gruptadır.
Önleyici tedbirler şunları kapsar;
-Yüksek risk altındaki hastaların tanımlanması,
-Yeterli hidrasyonun sağlanması. Gerekirse, kontrast madde uygulaması öncesinden başlayıp, kontrast madde böbrekler yoluyla tamamen temizleninceye kadar i.v. infüzyon ile hasta hidrate edilir.
-Kontrast madde vücuttan tamamen temizleninceye kadar, nefrotoksik ilaçlar, oral kolesistografik ajanlar, arteriyel klempler, renal arteriyel anjiyoplasti veya büyük cerrahi girişimler gibi böbreğe ek yük getirecek uygulamalardan kaçınılması
-Renal fonksiyonlar tetkik öncesindeki düzeylere dönünceye kadar kontrast maddeli bir tetkikin tekrarının ertelenmesi.
Metformin kullanan diyabetik hastalar:
Metformin ile tedavi edilen diyabetik hastalarda, özellikle renal fonksiyonlarında bozukluk varsa, iyotlu kontrast madde uygulanması ile laktik asidoz gelişme riski vardır.
Laktik asidoz riskini azaltmak için, metformin tedavisi gören diyabetli hastalara iyot içeren kontrast maddenin intravasküler uygulamasından önce serum kreatinin düzeyi ölçülmeli ve aşağıda belirtilen önlemler alınmalıdır:
Normal serum kreatinini (<130∝mol/l)/normal renal fonksiyon: Kontrast ajanın uygulanması başladığında metformin uygulaması kesilmeli ve 48 saat boyunca uygulanmamalıdır. Metformin, ancak renal fonksiyon/serum kreatinin düzeyleri normal sınırlar içinde stabil kaldığında yeniden başlanmalıdır.
Anormal serum kreatinini(>130∝mol/l)/bozulmuş renal fonksiyon: Metformin kesilmeli ve kontrast madde uygulanması 48 saat ertelenmelidir. Metformin uygulamasına 48 saat sonra başlanabilmesi için, renal fonksiyonlarda kontrast madde uygulanmasından önceki değerlere göre azalma olmaması (serum kreatininin yükselmemesi) gerekir.
Acil durumlar: Renal fonksiyonun bozulmuş olduğu veya bilinmediği acil durumlarda doktor, kontrast ajanlı tetkikin risk/yarar oranını değerlendirmeli ve şu önlemleri almalıdır: Metformin kesilmelidir. Hastanın kontrast madde uygulaması öncesinde ve tetkikten 24 saat
sonrasına kadar tam olarak hidrate edilmesi çok önemlidir. Renal fonksiyonlar (ör: serum kreatinini), serum laktik asit düzeyleri ve kan pH değerleri izlenmelidir.
Potansiyel bir geçici karaciğer fonksiyon bozukluğu riski mevcuttur. Şiddetli renal ve hepatik fonksiyon bozukluklarının bir arada bulunduğu hastalarda özellikle dikkatli olunmalıdır, çünkü bu durumlar kontrast madde klerensini belirgin şekilde geciktirebilir. Hemodiyalize giren hastalar radyolojik amaçlı olarak kontrast madde alabilirler. Kontrast madde enjeksiyon zamanı ile hemodiyaliz seansı arasında korelasyon kurulması gerekmez. Çünkü hemodiyalizin böbrek fonksiyonu bozuk hastaları kontrast maddenin neden olduğu nefropatiden koruduğuna dair bir kanıt yoktur.
İyotlu kontrast madde uygulaması miyestenia gravis semptomlarını alevlendirebilir. Girişimsel işlemler uygulanan feokromasitoma hastalarına hipertansif krizleri önlemek amacıyla proflaktik olarak alfa-blokörler verilmelidir. Hipertiroidizmi olan hastalarda özellikle dikkatli olunmalıdır. Multinodüler guatrı olan hastalar iyotlu kontrast madde enjeksiyonunu takiben hipertiroidizm gelişmesi riskini taşıyabilirler.
Kontrast maddenin ekstravazasyonu seyrek olarak lokal ağrı ve ödeme sebep olabilir ve bunlar genellikle sekel bırakmadan ortadan kalkar. Bununla birlikte, enflamasyon ve hatta doku nekrozu görülmüştür. Ekstravazasyon durumunda, rutin uygulama olarak, etkilenen bölgenin yükseltilmesi ve soğutulması önerilir. Kompartman sendromu vakalarında cerrahi dekompresyon gerekli olabilir.
İşlemin tekrarlanması: Doktorun değerlendirmesine göre işlemin tekrarı gerekiyorsa, bir önceki işlemle ikinci işlem arasında ilacın vücuttan atılmasına olanak sağlayacak bir sürenin geçmesine dikkat edilmelidir.
Gözlem süresi
Kontrast madde verilmesinden sonra hasta en az 30 dakika gözlem altında tutulmalıdır, çünkü yan etkilerin büyük bir bölümü bu süre içinde ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte gecikmiş reaksiyonlar da görülebilir.
İntratekal kullanım
Miyelografiden sonra hasta, baş ve toraks 20o yükseltilerek 1 saat dinlendirilmelidir. Daha sonra hasta dikkatli bir şekilde hareket edebilir, ancak aşağı doğru eğilmemelidir. Hasta yatakta kalacaksa, ilk 6 saat süresince baş ve toraks yüksekte kalacak şekilde tutulmalıdır. Nöbet eşiğinin düşük olduğu düşünülen hastalar bu süre içinde gözlenmelidir. Ayaktan tedavi gören hastalar ilk 24 saat yalnız bırakılmamalıdır.
Pediyatrik Popülasyon
Prematüre infantlar, yenidoğanlar ve diğer çocuklarda, iyotlu kontrast madde uygulanmasını takiben geçici hipotiroidizm bildirilmiştir. Prematüre infantlar iyot etkisine özellikle duyarlıdır. Tiroid fonksiyonlarının izlenmesi önerilir. Gebelik sırasında iyotlu kontrast madde uygulanan kadınların yeni doğan bebeklerinde, yaşamın ilk haftası boyunca tiroid fonksiyonları kontrol altında bulundurulmalıdır.
Özellikle infantlarda ve küçük çocuklarda kontrast madde uygulanması öncesi ve sonrasında yeterli hidrasyon mutlaka sağlanmalıdır. Nefrotoksik ilaçların kullanımı askıya alınmalıdır. İnfantlarda, yaşa bağlı glomeruler filtrasyon hızı düşüklüğü nedeniyle, kontrast maddelerin atılımı gecikebilir.
Küçük infantlar (1 yaşından küçükler) ve özellikle yenidoğanlar, elektrolit denge bozukluklarına ve hemodinamik değişikliklere daha duyarlıdır.
BİEMEXOL 300, her dozunda 1 mmol (23 mg)'dan daha az sodyum ihtiva eder. Bu dozda sodyuma bağlı herhangi bir yan etki beklenmemektedir.
4.5.Diğer tıbbi ürünler ile etkileşim ve diğer etkileşim şekilleri
İyotlu kontrast madde kullanımı, geçici böbrek yetmezliği ile sonlanabilir. Bu da metformin kullanan diyabet hastalarında laktik asidoza neden olabilir (Bkz. 4.4).
İyotlu kontrast madde uygulamasından önceki 2 hafta içinde interlökin-2 ile tedavi edilmiş hastalar, geç ortaya çıkan advers reaksiyonlar açısından (deri reaksiyonları veya grip benzeri semptomlar) artmış bir risk ile ilişkili bulunmuştur.
Tüm iyotlu kontrast maddeler tiroid fonksiyon testleri ile etkileşebilir. Bu nedenle tiroidin iyot bağlama kapasitesi birkaç haftaya kadar bir süre için azalabilir.
Kontrast maddenin serum ve idrardaki yüksek konsantrasyonları, biluribin, proteinler veya inorganik maddelerin (örneğin; demir, bakır, kalsiyum ve fosfat) laboratuar testleri ile etkileşebilir. Bu nedenle bu maddelerin analizleri tetkik gününde yapılmamalıdır.
Düşük nöbet eşiği olan ilaçların, özellikle de fenotiyazin türevlerinin (antihistaminik veya bulantı önleyiciler dahil) BİEMEXOL ile birlikte kullanılması önerilmez. MAO inhibitörleri, trisiklik antidepresanlar, merkezi sinir sistemi stimülanları, psikoaktif ilaçlar da birlikte kullanılmamalıdır. Bu tip ilaçlar, miyelografinin başlamasından en az 48 saat önce kesilmeli, işlemden sonra da en az 24 saat kullanılmamalıdır. Bu ilaçları kullanan ve elektif olmayan işlem uygulanan hastalarda antikonvülzanlarla profilaksi değerlendirilmelidir.
4.6.Gebelik ve Laktasyon
Genel tavsiye
Gebelik kategorisi: B
Çocuk doğurma potansiyeli bulunan kadınlar/Doğum kontrolü (Kontrasepsiyon) Çocuk doğurma potansiyeli olan kadınlarda dikkatli olunmalıdır.
Gebelik dönemi
BİEMEXOL'ün hamilelikte kullanımı açısından güvenliliği kanıtlanmamıştır.
Hamilelik süresince mümkün olduğunca radyasyona maruziyetten kaçınmak gerektiğinden, kontrast madde kullanılsın veya kullanılmasın, röntgen filmi ile yapılacak bir tetkikinin yararları olası risklerine karşı dikkatle değerlendirilmelidir. BİEMEXOL, yararları risklerine üstün olmadıkça ve doktor tarafından zorunlu görülmedikçe, hamilelikte kullanılmamalıdır.
Laktasyon dönemi
Kontrast maddelerin insan sütüne geçişi çok düşüktür ve barsaklar tarafından minimum oranda absorbe edilir. Bu nedenle emzirilen yeni doğanlara zararı muhtemel değildir. Anne, iyotlu kontrast madde uygulandıktan sonra normal bir şekilde emzirmeye devam edebilir. Bir çalışmada, enjeksiyondan 24 saat sonra anne sütüne geçen iyoheksol miktarı, ağırlığa göre
ayarlanmış dozun %0.5'i olarak bulunmuştur. Enjeksiyondan sonraki ilk 24 saatte bebeğin sindirim yolu ile aldığı iyoheksol miktarı, pediyatrik dozun sadece %0.2'ne karşılık gelmektedir.
Üreme yeteneği/Fertilite
İnsanlar için yeterli veri yoktur.
4.7.Araç ve makine kullanımı üzerindeki etkiler
Araç ve makine kullanımı üzerindeki etkileri ile ilgili bir çalışma yapılmamıştır. Bununla birlikte, son enjeksiyondan sonraki ilk bir saat içinde veya intratekal incelemelerden sonraki ilk 24 saat içinde araba veya makine kullanılması önerilmez (bkz. 4.4). Kalıcı postmiyelografik semptomların devam edip etmediği bireysel olarak değerlendirilmelidir.
4.8.İstenmeyen etkiler
Genel (iyotlu kontrast maddelerin tüm kullanım şekilleri ile ilgili istenmeyen etkiler) Non-iyonik monomerik kontrast maddelerin kullanıldığı durumlar da dahil olmak üzere, radyografik işlemlerle ilişkili olası genel yan etkiler aşağıda listelenmiştir. Uygulama yoluna ilişkin spesifik istenmeyen etkiler ise spesifik bölümlerde verilmiştir.
Doz ve uygulama yolundan bağımsız olarak hipersensitivite reaksiyonları ortaya çıkabilir ve hafif semptomlar ciddi bir anafilaktoid reaksiyon/anafilaktoid şok tablosunun ilk belirtileri olabilir. Böyle bir durumda kontrast madde uygulanması derhal durdurulmalı ve gerekiyorsa, damar yolu ile spesifik tedavi yapılmalıdır.
İyotlu kontrast maddelerin uygulanmasından sonra, yaygın olarak, S-kreatinin düzeyinde geçici bir yükselme gözlenir, kontrast maddenin indüklediği nefropati ortaya çıkabilir.
İodizm veya "iyota bağlı kabakulak benzeri reaksiyon" iyotlu kontrast maddelerin çok seyrek bir komplikasyonudur; tükrük bezlerinde, tetkikten yaklaşık 10 gün sonrasına kadar süren, şişme ve hassasiyete neden olur.
Aşağıda verilen sıklıklar, firma içi klinik dökümantasyona ve 90.000'den fazla hastayı içine alan büyük ölçekli yayımlanmış çalışmalara dayanmaktadır.
Sıklık tanımları şu şekilde yapılmıştır:
Çok yaygın (≥1/10), yaygın (≥1/100 - <1/10), yaygın olmayan (≥1/1,000 - <1/100), seyrek (≥1/10,000 - <1/1,000), çok seyrek (<1/10,000) ve bilinmeyen (eldeki verilerden hareketle tahmin edilemiyor)
Bağışıklık sistemi hastalıkları
Seyrek:Hipersensitivite (dispne, döküntü, eritem, ürtiker, prürit, deri reaksiyonları, vaskülit, anjiyonörotik ödem, laringeal ödem, laringospazm, bronkospazm veya non-kardiyojenik pulmoner ödem dahil). Bu bulgular enjeksiyondan hemen sonra ortaya çıkabileceği gibi, birkaç gün sonrasına kadar da görülebilir.
Bilinmiyor: Anaflaktik/anaflaktoid reaksiyon, anaflaktik/anaflaktoid şok
Sinir sistemi hastalıkları
| Seyrek: | Baş ağrısı |
| Çok seyrek: | Disgozi (geçici metalik tat) |
| Bilinmiyor: | Vazovagal senkop |
| Kardiyak hastalıkları | |
| Seyrek: | Bradikardi |
| Vasküler hastalıkları | |
| Çok seyrek: | Hipertansiyon, hipotansiyon |
| Gastrointestinal hastalıklar | |
| Yaygın olmayan: | Bulantı |
| Seyrek: | Kusma |
| Çok seyrek: | Diyare, abdominal ağrı/rahatsızlık |
| Bilinmiyor: | Tükrük bezlerinde büyüme |
Genel bozukluklar ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıklar
| Yaygın: | Sıcaklık hissi |
| Seyrek: | Ateş |
| Çok seyrek: | Titreme (ürperme) |
Yaralanma ve zehirlenme
Bilinmiyor: İyodizm
İNTRAVASKÜLER KULLANIM (intraarteriyel ve intravenöz)
Lütfen, ilkönce "Genel" başlığı altında yer alan bölümü okuyunuz. Aşağıda sadece non- iyonik monomerik kontrast maddelerin intravasküler kullanımı sırasında görülen istenmeyen etkiler sıklıkları ile tanımlanmaktadır.
Özellikle intraarteriyel kullanımda görülen istenmeyen etkilerin niteliği, enjeksiyon yerine ve uygulanan doza bağlıdır. Kontrast maddenin belirli bir organda yüksek konsantrasyonda ulaştığı selektif arteriyografi ve diğer uygulamalar, o organda komplikasyonlara neden olabilir.
Bağışıklık sistemi hastalıkları
Bilinmiyor: Şiddetli püstüler veya eksfoliyatif veya büllöz cilt lezyonları
Endokrin hastalıkları
| Bilinmiyor: | Tirotoksikoz, geçici hipotiroidizm |
| Psikiyatrik hastalıklar | |
| Bilinmiyor: | Konfüzyon |
| Sinir sistemi hastalıkları | |
| Seyrek: | Baş dönmesi |
| Çok seyrek: | Nöbetler, bilinç bozuklukları, ensefalopati, stupor, duyusal bozukluklar |
| (hipoestezi dahil), parestezi, tremor |
| Bilinmiyor: | Geçici motor fonksiyon bozuklukları (konuşma bozuklukları, afazi, |
| dizartri dahil), geçici hafıza kayıpları, dezoryantasyon, koma, retrograd | |
| Göz hastalıkları | amnezi |
| Bilinmiyor: | Geçici kortikal körlük |
| Kulak ve iç kulak hastalıkları | |
| Bilinmiyor: | Geçici işitme kaybı |
| Kardiyak hastalıklar | |
| Seyrek: | Aritmi (bradikardi ve taşikardi dahil) |
| Çok seyrek: | Miyokard infarktüsü |
| Bilinmiyor: | Şiddetli kardiyak komplikasyonlar (kardiyak arrest, kardiyorespiratuvar |
| arrest dahil), koroner arter spazmı, göğüs ağrısı | |
| Vasküler hastalıklar | |
| Çok seyrek: | Flushing |
| Bilinmiyor: | Şok, arteriyel spazm, iskemi, tromboflebit ve tromboz |
| Solunum, göğüs bozuklukları ve mediastinal hastalıklar | |
| Seyrek: | Öksürük |
| Çok seyrek: | Dispne, nonkardiyojenik pulmoner ödem |
| Bilinmiyor: | Şiddetli respiratuvar belirti ve semptomlar, bronkospazm, |
| laringospazm, astım atağı | |
| Gastrointestinal hastalıklar | |
| Seyrek: | Diyare, |
| Bilinmiyor: | Pankreatit alevlenmesi, akut pankreatit |
| Deri ve derialtı doku hastalıkları | |
| Bilinmiyor: | Büllöz dermatit, Stevens-Johnson Sendromu, toksik epidermal |
| nekroliz, eozinofili ile birlikte cilt döküntüsü ve sistemik semptomlar, | |
| psöriyazisde alevlenme | |
| Kas-iskelet bozukluklar ve bağ doku hastalıkları | |
| Bilinmiyor: | Artralji |
| Böbrek ve idrar hastalıkları | |
| Seyrek: | Akut renal yetmezlik dahil böbrek fonksiyonlarının bozulması |
Genel bozukluklar ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıklar
| Yaygın: | Sıcaklık hissi |
| Yaygın olmayan: | Ağrı ve rahatsızlık |
| Seyrek: | Astenik durumlar (kırıklık, yorgunluk dahil) |
| Bilinmiyor: | Ekstravazasyon, sırt ağrısı dahil uygulama bölgesi reaksiyonları |
İNTRATEKAL KULLANIM
Lütfen, ilkönce "Genel" başlığı altında yer alan bölümü okuyunuz. Aşağıda sadece non- iyonik monomerik kontrast maddelerin intratekal kullanımı sırasında görülen istenmeyen etkiler sıklıkları ile tanımlanmaktadır.
İntratekal kullanımdan sonraki istenmeyen etkiler gecikmiş olarak ortaya çıkabilir ve tetkikten birkaç saat ve hatta günler sonra devam edebilir. Bunların sıklığı sadece lomber ponksiyonun uygulandığı durumdakiler ile benzerdir.
Baş ağrısı, bulantı, kusma veya baş dönmesi büyük ölçüde ponksiyon yerindeki sızıntı sonucu subaraknoid boşlukta meydana gelen basınç kaybına bağlı olabilir. Basınç kaybını minimize etmek için beyin-omurilik sıvısının aşırı kaybından kaçınılmalıdır.
| Psikiyatrik hastalıklar | ||
| Bilinmiyor: | Konfüzyon | |
| Sinir sistemi hastalıkları | ||
| Çok yaygın: | Baş ağrısı (şiddetli ve uzun süreli olabilir) | |
| Yaygın olmayan: | Aseptik menenjit (kimyasal menenjit dahil) | |
| Seyrek: | Nöbet, baş dönmesi | |
| Bilinmiyor: | Elektroensefelogram anormallikleri, meninjizm, geçici hafıza kaybı | |
| dahil kontrast madde tarafından indüklenen geçici ensefalopati, koma, | ||
| stupor, retrograd amnezi, motor fonksiyon | bozuklukları (konuşma | |
| bozuklukları, afazi, dizartri dahil), parestezi, | hipoestezi ve duyusal | |
| bozukluklar | ||
| Göz hastalıkları | ||
| Bilinmiyor: | Geçici kortikal körlük, fotofobi | |
| Kulak ve iç kulak hastalıkları | ||
| Bilinmiyor: | Geçici işitme kaybı | |
| Gastrointestinal hastalıklar | ||
| Yaygın: | Bulantı, kusma | |
| Kas-iskelet bozukluklar ve bağ doku hastalıkları | ||
| Seyrek: | Boyun ağrısı, sırt ağrısı | |
| Bilinmiyor: | Kas spazmları | |
| Genel bozukluklar ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıklar | ||
| Seyrek: | Ekstremitelerde ağrı | |
| Bilinmiyor: | Uygulama bölgesi reaksiyonları |
VÜCUT BOŞLUKLARINDA KULLANIM
Lütfen, ilkönce "Genel" başlığı altında yer alan bölümü okuyunuz. Aşağıda sadece non- iyonik monomerik kontrast maddeler in vücut boşluklarında kullanımı sırasında görülen istenmeyen etkiler sıklıkları ile tanımlanmaktadır.
Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreotografi (ERCP):
Gastrointestinal hastalıklar
Yaygın:Pankreatit, kan amilaz düzeylerinde yükselme
Oral kullanım:
Gastrointestinal hastalıklar
| Çok yaygın: | Diyare |
| Yaygın: | Bulantı, kusma |
| Yaygın olmayan: | Abdominal ağrı |
Histerosalpingografi (HSG):
Gastrointestinal hastalıklar Çok yaygın: Alt abdominal ağrı
Artrografi:
Kas-iskelet bozukluklar, bağ doku ve kemik hastalıkları
Bilinmiyor: Artrit
Genel bozukluklar ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıklar
Çok yaygın: Ağrı
Herniografi:
Genel bozukluklar ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıklar
| Bilinmiyor: | İşlem sonrası ağrı |
Seçilmiş advers etkilerin açıklaması:
Kontrastı arttırılmış koroner-, serebral-, renal- ve periferik arter anjiyografileri ile bağlantılı tromboembolik komplikasyonlar bildirilmiştir. Kontrast madde bu komplikasyonlara katkıda bulunmuş olabilir (bkz. 4.4).
Kontrastı arttırılmış koroner anjiyografi sırasında veya sonrasında, akut miyokard enfarktüsü dahil, kardiyak komplikasyonlar bildirilmiştir. Yaşlı hastalar veya şiddetli koroner arter hastalığı, stabil olmayan anjina pektorisi ve sol ventrikül disfonksiyonu olanlarda risk daha fazladır (bkz. 4.4).
Çok seyrek durumlarda, kontrast madde kan-beyin bariyerini geçerek kontrast maddenin serebral korteks tarafından alınmasına yol açabilir. Bu durum, nörolojik reaksiyonlara sebep olabilir. Bu reaksiyonlar arasında, konvülziyonlar, geçici motor veya duyusal bozukluklar, geçici konfüzyon, geçici hafıza kaybı ve ensefalopati olabilir (bkz. 4.4).
Anaflaktoid reaksiyon ve anaflaktik şok, aşırı bir hipotansiyona ve hipoksik ensefalopati gibi hipotansiyonla ilişkili belirti ve bulgulara, renal ve hepatik yetmezliğe neden olabilir (bkz. 4.4).
Çeşitli vakalarda, kontrast maddenin ekstravazasyonu lokal ağrı ve ödeme neden olabilir. Bu durumlar genellikle sekel bırakmadan düzelir. İnflamasyon, doku nekrozu ve kompartman sendromu ortaya çıkabilir (bkz. 4.4).
Özel popülasyonlara ilişkin ek bilgiler:
Pediyatrik hastalar:
Prematüre infantlar, yenidoğanlar ve diğer çocuklarda, iyotlu kontrast madde uygulanmasını takiben geçici hipotiroidizm bildirilmiştir. Prematüre infantlar, iyot etkisine özellikle duyarlıdır. Anne sütü alan prematüre bir infantta geçici hipotiroidizm bildirilmiştir. Emziren anne tekrarlanan şekilde BİEMEXOL'e maruz kalmıştır (bkz. 4.4).
Özellikle infantlarda ve küçük çocuklarda, kontrast madde uygulanması öncesinde ve sonrasında yeterli hidrasyon mutlaka sağlanmalıdır. Nefrotoksik ilaçların kullanımı ertelenmelidir. İnfantlarda yaşa bağlı olarak glomeruler filtrasyon hızının daha düşük olması, kontrast maddelerin atılımının gecikmesine yol açabilir.
Şüpheli advers reaksiyonların raporlanması
Ruhsatlandırma sonrası şüpheli ilaç advers reaksiyonlarının raporlanması büyük önem taşımaktadır. Raporlama yapılması, ilacın yarar/risk dengesinin sürekli olarak izlenmesine olanak sağlar. Sağlık mesleği mensuplarının herhangi bir şüpheli advers reaksiyonu Türkiye Farmakovijilans Merkezi (TÜFAM)'ne bildirmeleri gerekmektedir (www.titck.gov.tr; eposta: [email protected]; tel: 0 800 314 00 08; faks: 0 312 218 35 99).
4.9.Doz aşımı ve tedavisi
BİEMEXOL ile ilgili klinik öncesi veriler güvenlilik sınırının yüksek olduğunu göstermektedir ve rutin intravasküler kullanım için sabit bir üst doz seviyesi belirlenmemiştir. Hasta belirli bir süre zarfında kg vücut ağırlığı başına 2000 mgI'ı aşan miktarlar almadıkça, semptomatik doz aşımı görülmesi muhtemel değildir. Kontrast maddenin yüksek dozlarının
renal tolerabilitesi için işlemin süresi önemlidir (t1/2 ∼2 saat)., Çocuklardaki kompleks anjiyografik uygulamalardan sonra, özellikle de yüksek konsantrasyonda kontrast maddenin çoklu dozlarının uygulandığı durumlarda, kaza ile doz aşımı görülme ihtimali yüksektir.
Doz aşımı görüldüğü hallerde, meydana gelen su veya elektrolit dengesizlikleri düzeltilmelidir. Böbrek fonksiyonları en azından izleyen 3 gün süre ile gözlenmelidir. Gerekirse, hastanın vücut sisteminden fazla kontrast maddeyi uzaklaştırmak için hemodiyaliz kullanılabilir. Spesifik bir antidotu yoktur.