3. BETAFERON nasıl kullanılır?
Uygun kullanım ve doz/uygulama sıklığı için talimatlar:
Doktorunuz ayrı bir tavsiyede bulunmadıkça önerilen doz, gün aşırı 250 mikrogramdır.
Tedavi başlangıcında doz titrasyonu yapılması önerilir. 62.5 mikrogram (0.25 mL) subkutan (cilt altına) iki günde bir dozu ile başlanmalı ve yavaş yavaş artırılarak 250 mikrogram (1.0 mL) dozuna kadar çıkılmalıdır. Doz ayarlama dönemi kişisel kabul edilebilirliğe göre ayarlanabilir.
Doktorunuz BETAFERON ile tedavinizin ne kadar süreceğini size bildirecektir.
Uygulama yolu ve metodu:
Cilt altına uygulanır.
BETAFERON enjeksiyonunun nasıl yapılması gerektiği, aşağıda yer alan "ENJEKSİYON KILAVUZU"nda detaylı olarak anlatılmaktadır;
ENJEKSİYON KILAVUZU
Aşağıda yer alan talimatlar BETAFERON'un hastanın kendisi tarafından hazırlanması ve enjekte edilmesini kolaylaştırmak amacıyla düzenlenmiştir. Lütfen talimatları dikkatlice okuyunuz ve bu talimatlara adım adım uyunuz. Doktorunuz ya da sağlık personeli size enjeksiyon tekniğini gösterecek ve öğrenmenize yardımcı olacaktır. Enjeksiyon çözeltisinin hazırlanışı ve enjeksiyonun nasıl yapıldığı konusunda bilgilendiğinizden emin olmadan enjeksiyonu kendiniz yapmayınız.
Talimatlar aşağıdaki ana adımları kapsamaktadır:
A1. BETAFERON (İnterferon beta-1b) KULLANIMINI ÖĞRENME
A2. ENJEKSİYONA HAZIRLIK
A3. ADIM ADIM SULANDIRMA İŞLEMİ
A4. ENJEKSİYONUN HAZIRLANMASI
A5. İŞLEMİN HIZLA GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
A6. ENJEKSİYON BÖLGESİNİN SEÇİMİ, HAZIRLANMASI VE BETAFERON ÇÖZELTİSİNİN SUBKUTAN (cilt altına) ENJEKSİYONU
A1. BETAFERON (İnterferon beta-1b) KULLANIMINI ÖĞRENME
Bu ekte BETAFERON'un nasıl sulandırılacağı, hazırlanacağı ve enjekte edileceğiyle ilgili talimatlar bulacaksınız. Çizimler de, bu işlemdeki adımları göstermektedir. Böylece bunları izleyebilir ve herhangi bir şeyi atlamadığınız ya da unutmadığınızdan emin olabilirsiniz.
Bu talimatları takip ederek, aşağıdaki enjeksiyon aşamalarının her birini öğrenmiş olacaksınız;
- Toz halindeki ilacı çözücüyle karıştırıp BETAFERON'u sulandırma
- Enjeksiyon bölgesini seçme
- Enjeksiyonu hazırlama
- BETAFERON çözeltisini enjekte etme.
A1.1 İyi bir başlangıç yapın!
Birkaç hafta içinde tedavinizin, rutininizin doğal bir parçası haline geldiğini göreceksiniz. Başlarken aşağıdaki ipuçları size yardımcı olacaktır:
- BETAFERON ve diğer araçlar için, kolaylıkla bulabileceğiniz, çocukların erişemeyeceği uygun bir yerde, daimi bir saklama alanı oluşturunuz. (Saklama koşullarıyla ilgili ayrıntılar için "5. BETAFERON'un saklanması" bölümünü okuyunuz.)
- Enjeksiyonu her gün aynı saatte uygulamaya çalışınız. Böylece rahatsız edilmeden uygulamayı gerçekleştirebileceğiniz bir zaman dilimini belirlemeniz ve hatırlamanız kolaylaşır. BETAFERON'un kullanılmasıyla ilgili daha fazla ayrıntı için, " 3. BETAFERON nasıl kullanılır?" bölümünü okuyunuz.
- Tüm dozları yalnızca enjeksiyon için hazır olduğunuzda hazırlayınız. BETAFERON'u karıştırdıktan sonra, enjeksiyonu hemen uygulamanız gerekir. Eğer BETAFERON hemen kullanılmaz ise, saklama talimatları için "5. BETAFERON'un saklanması" kısmına bakınız.
A1.2 Aklınızda bulunması gereken önemli ipuçları
- BETAFERON'u, "3. BETAFERON nasıl kullanılır?" kısmında açıklandığı gibi kullanınız. Dozunuzu her zaman iki kez kontrol ediniz.
- Enjektörleri ve enjektörleri attığınız kabı, çocukların erişemeyeceği yerlerde saklayınız ve bu araç gereçleri mümkünse kilitleyiniz.
- Enjektörleri ya da iğneleri asla yeniden kullanmayınız.
- Her zaman burada açıklandığı gibi aseptik bir yöntem kullanınız.
- Kullanılmış enjektörleri, iğne batmasını önleyecek şekilde uygun bir kaba atınız.
A2. ENJEKSİYONA HAZIRLIK
A2.1 Enjeksiyon bölgesini seçme
Enjeksiyonunuzu hazırlamadan önce hangi enjeksiyon bölgesini kullanacağınıza karar vermelisiniz. BETAFERON, subkutan olarak yani derinin yaklaşık 8-12 mm altına, cilt ile kas arasındaki yağlı katmana enjekte edilmelidir. Enjeksiyon için en uygun bölgeler cildin eklemlerden, sinirlerden, kemiklerden ve diğer önemli ya da hassas yapılardan uzakta yer alan gevşek ve yumuşak alanlarıdır.
Her enjeksiyonda farklı bir bölge seçilmelidir. Eğer bazı bölgelere ulaşmanız çok zor gözüküyorsa, bu enjeksiyonlara yardımcı olması için aileden birisinin ya da bir arkadaşınızın yardımını isteyebilirsiniz. Kılavuzun sonunda yer alan takvimde açıklanan sırayı izleyerek, 8 enjeksiyondan (16 gün) sonra ilk enjeksiyon bölgenize geri döneceksiniz. Bu da, bir diğer enjeksiyondan önce her bölgenin iyileşmesine fırsat tanıyacaktır.
Enjeksiyon bölgesinin nasıl seçileceğini öğrenmek için bu kılavuzun sonunda yer alan rotasyon takvimine bakınız. Kılavuzun sonunda, ilaç kaydının bir örneğini de göreceksiniz. Böylece enjeksiyon bölgeleri ve tarihlerini nasıl izleyeceğiniz konusunda bir fikir edinmiş olacaksınız.
A2.2 İlaç
BETAFERON ambalajında, 15 adet kutu bulunmaktadır. Bu kutuların her birinde, bir enjeksiyonunuz için gerekli olan ilaç ve ekipman bulunmaktadır. Her bir kutu;
1 adet liyofilize toz içeren flakon + 1 adet kullanıma hazır enjektör + İğnesi takılı olan 1 adet flakon adaptörü + 2 adet alkollü ped içermektedir.
Ayrıca, kullanılmış enjektörleri ve iğneleri atmak için uygun bir kaba ihtiyacınız olacaktır.
Cilt dezenfeksiyonu için uygun bir dezenfektan kullanınız.
A3. ADIM ADIM SULANDIRMA İŞLEMİ
1 - Başlamadan önce ellerinizi sabun ve suyla güzelce yıkayınız.
2 - BETAFERON flakonunu açınız ve masanın üzerine yerleştiriniz. Kırılabileceği için tırnağınızı kullanmamanız daha iyi olur - başparmağınızı kullanınız.
3 - Flakonun tepesini alkollü bir pedle temizleyiniz. Pedi yalnızca bir yöne doğru kaydırınız ve flakonun tepesinde bırakınız.
4 - Flakon adaptörünü tutan blister ambalajını açınız ama flakon adaptörünü hala içeride tutunuz. Flakon adaptörünü blister ambalajından çıkarmayınız.
Ayrıca flakon adaptörüne dokunmadığınızdan emin olunuz, bunu steril tutmak önemlidir.
5 - Adaptörü takarken flakonu düz bir yüzeye koyunuz.
6 - Alkollü pedi BETAFERON flakonunun tepesinden alınız. Flakon adaptörü transfer aygıtını içeren blister ambalajını flakonun tepesine yerleştiriniz. Başparmağınız ve işaret parmağınızla ya da avucunuzla yerine geçtiğini hissedene kadar itiniz.
7 - Blister uçlarını tutarak blister paketini flakon adaptöründen çıkarınız. Şimdi, çözücü içeren kullanıma hazır enjektörü transfer aygıtına bağlamaya hazırsınız.
8 - Enjektörü alınız. ‘Bükme ve çekme' hareketiyle turuncu uç kapağını çıkarınız. Uç kapağını atınız.
9 - Şırınga düzeneğini oluşturmak için enjektörün ucunu sokarak ve saat yönünde "itme ve bükme" hareketiyle (bkz ok yönünde) dikkatlice sıkıştırarak enjektörü flakon adaptörünün kenarındaki deliğe takınız.
10 - Şırınga düzeneğini flakonun altında tutunuz. Enjektörün pistonunu çözücünün tümünü aktaracak şekilde yavaşça itiniz. Pistonu bırakınız. Piston orijinal konumuna dönebilir.
11 - Şırınga düzeneği hala bağlı olarak, kuru BETAFERON tozunu bütünüyle çözündürmek için flakonu hafifçe karıştırınız.
Flakonu çalkalamayınız.
12 - Çözeltiyi dikkatlice inceleyiniz.
Berrak olması, tamamen çözünmüş olması ve hiçbir partikül içermemesi gerekir. Çözeltinin rengi bozulmuşsa ya da partiküller içeriyorsa, atınız ve tekrar yeniden hazırlayınız. Flakon çok hızlı çalkalanmış ya da karıştırılmışsa, köpük meydana gelebilir. Bu durumda köpükler kayboluncaya kadar flakonu hareketsiz bekletiniz.
A4. ENJEKSİYONU HAZIRLAMA
13 - Pistonun orijinal konumuna gelmesi halinde tekrar itiniz ve yerinde tutunuz. Enjeksiyonunuzu hazırlamak için flakon üste, kapak tarafı aşağıya bakacak şekilde düzeneği çeviriniz. Bu işlem çözeltinin enjektöre akmasını sağlar. Enjektörü yatay tutunuz. Çözeltinin tümünü flakondan enjektöre boşaltmak için pistonu yavaşça geriye çekiniz.
14 - İğne ucu yukarı bakacak şekilde şırınga düzeneğini çeviriniz. Bu işlem hava kabarcıklarının çözeltinin üstüne çıkmasını sağlar.
15 - Enjektöre hafifçe vurarak ve pistonu 1 ml işaretine ya da doktorunuz tarafından belirtilen hacme iterek hava kabarcıklarını çıkarınız.
Hava kabarcıklarıyla beraber flakona çok fazla çözelti boşalmışsa, çözeltiyi flakondan enjektöre yeniden akıtmak için pistonu biraz geriye çekiniz. Bunu havanın tümü boşalıncaya ve enjektörde 1 ml sulandırılmış çözelti kalana kadar yapınız.
Önemli: Çözeltiyi tekrar çekerken şırınga düzeneğini flakon üste gelecek şekilde yatay konuma getirmelisiniz.
16 - Daha sonra, flakon ekli olan mavi flakon adaptörünü kavrayınız ve kendinize doğru bükerek ve ardından enjektörden çekerek çıkarınız.
Çıkarırken yalnızca mavi plastik adaptörü kavrayınız. Enjektörü yatay konumda ve flakonu enjektörün altında tutunuz.
17 - Flakonun ve adaptörün enjektörden çıkarılması çözeltinin enjekte edilirken iğneden akmasını sağlar.
18 - Şimdi artık enjeksiyona hazırsınız.
Eğer bazı nedenlerden dolayı, BETAFERON'u hemen enjekte edemeyeceksiniz, enjektördeki sulandırılmış çözeltiyi kullanmadan önce 3 saate kadar soğutucuda saklayabilirsiniz. Çözeltiyi dondurmayınız ve enjekte etmek için 3 saatten fazla beklemeyiniz. 3 saati aşarsanız, ilacı atınız ve yeni bir enjeksiyon hazırlayınız. Ağrı olmaması için enjeksiyondan önce elinizin içinde ısıtmanız daha iyi olur.
19 - Flakonu ve çözeltinin geri kalan kullanılmamış bölümünü uygun bir kap içerisine atınız.
A5. İŞLEMİN HIZLA GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
1. İçeriği ünite paketinden çıkarınız
2. Flakon adaptörünü flakona takınız
3. Enjektörü flakon adaptörüne bağlayınız
4. Seyrelticiyi aktarmak için enjektör pistonunu itiniz
5. Şırında düzeneğini çeviriniz daha sonra pistonu çekiniz
6. Flakonu enjektörden çıkarınız - şimdi artık enjekte etmeye hazırsınız.
NOT: Enjeksiyon karıştırdıktan hemen sonra uygulanmalıdır (enjeksiyon gecikmişse, çözeltiyi buzdolabına koyunuz ve 3 saat içinde enjekte ediniz). Dondurmayınız.
A6. ENJEKSİYON BÖLGESİNİN SEÇİMİ VE HAZIRLANMASI VE BETAFERON ÇÖZELTİSİNİN (deri altına) SUBKUTAN ENJEKSİYONU
1 - Enjeksiyon için bir bölge seçiniz (bu kılavuzun sonunda yer alan şemaya bakınız) ve bunu ilaç kayıt defterinize not ediniz.
ÖNEMLİ: Yumru, şişlik, doku sertleşmesi olan, ağrılı ya da soluk renkli, ezik, yaralı veya açık kırık olan herhangi bir bölgeyi kullanmayınız. Bu veya benzeri diğer beklenmedik koşullarla ilgili olarak doktorunuzla ya da sağlık uzmanıyla konuşunuz.
2 - Enjeksiyon bölgesinde cildi temizlemek için alkollü bir ped kullanınız. Cildin havada kurumasını bekleyiniz. Pedi atınız.
Cilt dezenfeksiyonu için uygun bir dezenfektan kullanınız.
3 - İğnenin başlığını çıkarınız. Başlığı çekiniz, bükmeyiniz.
4 - Dezenfekte edilen bölgenin etrafındaki deriyi hafifçe sıkıştırınız (biraz yukarı kaldırmak için).
5 - İğneyi 90˚ açıyla, hızlı ve kararlı bir hareketle cilde sokunuz. Enjektörü kalem gibi tutunuz.
6 - İlacı yavaş, düzenli olarak iterek enjekte ediniz.
Tedavi başlangıcında doz titrasyonu yapılması önerilir. 62.5 mikrogram (0.25 mL) subkutan iki günde bir dozu ile başlanmalı ve yavaşça 250 mikrogram (1.0 mL) dozuna kadar çıkılmalıdır.
Titrasyon dönemi kişisel tolerabiliteye göre ayarlanabilir.
Doz titrasyon şeması aşağıdaki gibidir:
Tedavi günü Doz Miktar 1, 3, 5 62.5 mikrogram 0.25 mL 7, 9, 11 125 mikrogram 0.5 mL 13, 15, 17 187.5 mikrogram 0.75 mL 19, 21, 23 vs 250 mikrogram 1.0 mL
7- İğne batmasını önleyecek şekilde, enjektörü uygun bir kaba atınız.
B) ENJEKSİYON BÖLGELERİNİN ROTASYONU
Her uygulamada bölgeyi değiştirme, bölgenin iyileşmesine zaman tanıdığı ve enfeksiyonun önlenmesine katkıda bulunduğu için her enjeksiyona yeni bir bölgenin seçilmesi gereklidir. Enjektörünüzü hazırlamadan önce enjeksiyonun nereye yapılacağını bilmek iyi bir fikirdir. Şemada gösterilen takvim, bölgeleri uygun şekilde değiştirmenize yardımcı olacaktır. Örneğin, ilk enjeksiyonu karnın sağ tarafına uygularsanız, ikinci enjeksiyon için sol tarafı seçiniz daha sonra üçüncü enjeksiyon için sağ uyluğa geçiniz ve vücudun uygun bölgelerinin mümkün olduğunca fazlası kullanılana kadar bu şekilde şemayı takip ediniz. Kendinize en son enjeksiyonu ne zaman ve nerede uyguladığınızı kaydediniz. Bunu yapmanın bir yolu enjeksiyon bölgesini verilmiş olan ilaç kayıt kartına not etmektir.
Bu takvimi izleyerek, 8 enjeksiyondan sonra (16 gün) ilk enjeksiyon bölgenize (örn; karnın sağ tarafı) geri döneceksiniz. Bu "Rotasyon Döngüsü" olarak adlandırılır. Bizim örnek takvimimizde her alan yeniden, ilgili alanın sol - sağ ve ilgili alanın yukarı, orta ve alt kısımları olmak üzere 6 enjeksiyon bölgesine (toplam 48 enjeksiyon bölgesi içermektedir) ayrılmıştır. Bir rotasyon döngüsünden sonra yeniden bir alana geri gelirseniz, bu alan içindeki en uzak enjeksiyon bölgesini seçin. Bir alan duyarlı hale geldiğinde, başka enjeksiyon bölgelerinin seçimi için doktorunuz ya da hemşirenizle konuşunuz.
Rotasyon Takvimi:
Enjeksiyon bölgelerinde uygun rotasyonu gerçekleştirmenize yardımcı olmak için enjeksiyonunuzun yeri ve tarihini kaydetmenizi tavsiye ederiz. Aşağıdaki rotasyon takvimini kullanabilirsiniz.
Rotasyon Döngüsü 1: İlk 8 enjeksiyonunuz 1. alandan 8. alana sıralanmalı, her alanın yalnızca üst sol bölümü kullanılmalıdır.
Rotasyon Döngüsü 2: Bir sonraki 8 enjeksiyonunuz tekrar 1. alanda başlamalı ancak her alanın alt sağ bölümüne uygulanmalıdır.
Rotasyon Döngüsü 3: Sıradaki bir sonraki 8 enjeksiyon 1. alanda başlamalı ve her alanın orta sol bölümü boyunca rotasyon halinde olmalıdır.
Bu diziyi izleyerek, her alana bir başka enjeksiyon uygulamasından önce tam olarak iyileşme fırsatı tanıyacaksınız.
C) BETAFERON İlaç kaydı
Enjeksiyon bölgeleri ve tarihlerinin kaydını tutmanız için talimatlar
İlk enjeksiyonunuzla başlayın (ya da yeni bir BETAFERON kullanıcısı değilseniz son enjeksiyonunuz).
Bir enjeksiyon bölgesini seçiniz. Zaten BETAFERON kullanıyorsanız, son rotasyon döngüsü sırasında kullanılmamış olan alanla başlayınız (örn; son 16 gün).
Enjeksiyonunuzdan sonra, kullanılan enjeksiyon bölgesi ve tarihini enjeksiyon karnenizdeki tabloya yazınız (Bkz örnek: Önerilen enjeksiyon yerleri).
Omuzdan 10-15 cm ALAN 1 ALAN 2 Sağ kol Dirsekten 10- Sol kol (üst arka bölümü) 15 cm (üst arka bölümü) ALAN 4 ALAN 3 Sağ karın (göbeğin sağ tarafında Kasıktan 10-15 cm Sol karın yaklaşık 5 cm bırakın) (göbeğin sol tarafında yaklaşık 5 cm bırakın) ALAN 5 ALAN 6 Sağ uyluk Sol uyluk ALAN 7 ALAN 8 Sol kalça Sağ kalça 4 güncellemeleri Orta bacak
Değişik yaş grupları:
Çocuklarda kullanımı:
BETAFERON'un etkinlik ve güvenliliği 18 yaşından gençlerde ve çocuklarda sistematik olarak araştırılmamıştır. Diğer taraftan sınırlı sayıda veri, gün aşırı BETAFERON uygulanan 12 yaşın üzerindeki gençlerde izlenen güvenlilik profilinin yetişkinlerde gözlenen profile benzer olduğunu ortaya koymaktadır.
12 yaşın altındaki çocuklarda BETAFERON kullanımına ilişkin yalnızca sınırlı sayıda veri bulunmaktadır. Bu nedenle, BETAFERON bu yaş gurubunda kullanılmamalıdır.
Özel kullanım durumları:
Karaciğer yetmezliği:
Diğer beta interferonlarda da olduğu gibi, BETAFERON uygulanan hastalarda da nadiren karaciğer yetmezliğini de içeren ciddi karaciğer hasarı olguları bildirilmiştir.
Böbrek yetmezliği:
Ciddi böbrek yetmezliği olan hastalara interferon beta-1b uygulanırken dikkatli olunmalı ve hastalar yakından takip edilmelidir.
Eğer BETAFERON'un etkisinin çok güçlü veya zayıf olduğuna dair bir izleniminiz var ise doktorunuz veya eczacınız ile konuşunuz.
Kullanmanız gerekenden daha fazla BETAFERON kullandıysanız:
BETAFERON'dan kullanmanız gerekenden fazlasını kullanmışsanız bir doktor veya eczacı ile konuşunuz.
BETAFERON'u kullanmayı unutursanız
Unutulan dozları dengelemek için çift doz almayınız.
BETAFERON ile tedavi sonlandırıldığındaki oluşabilecek etkiler
Tedavinizi sonlandırdıysanız veya sonlandırmak istiyorsanız, doktorunuzla konuşunuz.
Tedaviyi sonlandırmanın, akut geri çekme belirtilerine yol açıp açmadığı bilinmemektedir.
Bu ilacın kullanımıyla ilgili başka sorularınız olursa, doktorunuza sorunuz.