4.KLİNİK ÖZELLİKLER
4.1. Terapötik endikasyonlar
KOLESTRAN, tek başına statinin yeterli kontrol sağlayamadığı primer hiperkolesterolemili hastalarda LDL kolesterol seviyelerinin düşürülmesini artırmak amacı ile, bir HMG-CoA redüktaz inhibitörü (statin) ile birlikte diyete yardımcı olarak kullanılır.
Monoterapi olarak KOLESTRAN, statinin uygun olmadığı veya tolere edilemediği izole primer hiperkolesterolemili hastalarda yüksek total ve LDL kolesterolü azaltmada diyete yardımcı olarak kullanılır.
Kolojenik diyarede kullanılır.
Kısmi safra tıkanması ile görülen kaşıntı ve sarılık durumlarında kullanılır.
İlaç tedavisinden önce başlanan diyet uygulamasına tedavi süresince de devam edilmelidir.
KOLESTRAN'ın damar sertliği komplikasyonlarının birincil ya da ikincil önleyici özelliğini kanıtlayacak uzun dönem çalışmaları bulunmamaktadır.
4.2.Pozoloji ve uygulama şekli Pozoloji/ uygulama sıklığı ve süresi:
Hastaların tedavi yöntemlerinin ve hedeflerinin bireysel belirlenmesi için mevcut kılavuza bakılmalıdır. KOLESTRAN'la monoterapi veya kombine tedaviye başlamadan önce hastalara bir kolesterol düşürücü diyet önerilmeli ve total kolesterol (total-C) , HDL kolesterol (HDL- C) ve trigliserid düzeylerini belirlemek için lipid profiline bakılmalıdır.
Eğer birlikte kullanılan ilaç ile etkileşim dışlanamazsa, birlikte kullanılan ilacın absorbsiyonundaki azalmayı minimize etmek için ilaç KOLESTRAN'dan en az 1 saat önce ya da KOLESTRAN'dan 4-6 saat sonra verilmelidir.
Diyete tedavi boyunca devam edilmelidir. Tedaviye ilk ve uzun süreli yanıt oluşturmak için tedavi süresince total-C, LDL-C ve trigliserid düzeyleri düzenli aralıklarla monitörize edilmelidir.
Yetişkinler Kombine tedavi
HMG-CoA redüktaz inhibitörünün standart dozları yetersiz veya iyi tolere edilmiyorsa kolestiramin ile tedaviye başlanabilir.
Yetişkinler için bir doz 1-4 poşettir ( 4-16 g kolestiramine eşdeğer ). Günlük doz birkaç doza bölünebilir. Gerekli görülürse, günlük doz maksimum 6 poşete yükseltilebilir (24 g kolestiramine eşdeğer).
Monoterapi
Yetişkinler için bir doz 1-4 poşettir ( 4-16 g kolestiramine eşdeğer ). Günlük doz birkaç tek doza bölünebilir. Gerekli görülürse, günlük doz maximum 6 poşete yükseltilebilir (24 g kolestiramine eşdeğer).
Gastrointestinal yan etkilerden korunmak için veya düşük seviyelerde tutabilmek için tedaviye her zaman uygun dozdan başlanmalıdır. Eğer gerekli görülürse, tedavi süresince kan lipid değerleri düzenli aralıklarla monitörize edilerek doz kademeli olarak artırılmalıdır. Günlük 24 g üzerindeki kolestiramin dozları normal yağ alınımını muhtemelen bozabilir.
Kolojenik diyare tedavisinde başlangıç dozu günde 3 defa 1 poşettir. Eğer gerekirse müteakip dozlar belirlenir.
Parsiyel safra kanalı tıkanmasının yol açtığı kaşıntı ve sarılık tedavisinde günde 1-2 poşet yeterlidir (günlük dozu 4-8 g kolestiramine eşdeğer).
Uygulama şekli:
KOLESTRAN bol sıvı (herhangi) ile karıştırılıp alınmalıdır.
Yemeklerden önce kullanılması tavsiye edilir.
Kullanmadan önce poşetin içindeki tozu bol sıvı ile karıştırınız (yaklaşık 200 ml ). KOLESTRAN; su, çorba, meyve suyu ya da herhangi bir sıvı ile kullanılabilir.
Tedavi süresi, altta yatan hastalığa göre değişir. Birçok durumda sürekli tedavi gerekir.
Safra asidi emilimi yetersizliği nedeniyle diyare görülen tüm hastalarda tedaviye 3 gün içinde yanıt alınmalıdır. Eğer tedaviye yanıt alınmazsa başka bir tedaviye başlanmalıdır.
Özel popülasyonlara ilişkin ek bilgiler: Böbrek / Karaciğer yetmezliği:
Böbrek bozukluğu olan hastalarda uzun süreli tedavilerde asidoz ve hiperoksalüri olasılığı dikkate alınmalıdır.
KOLESTRAN ile tedaviye başlamadan önce obstrüktif karaciğer hastalığının olmadığını kontrol edilmelidir.
Pediyatrik popülasyon:
6 – 12 yaş arasındaki çocuklar:
Çocuklar için uygulanacak doz vücut ağırlığına göre hesaplanır:
Vücut ağırlığı (kg) x yetişkin dozu (g) = Kolestiramin (g) 70 kg
Klinik olarak belirtildiği takdirde müteakip doz ayarı gerekli olabilir
Oluşabilecek gastrointestinal yan etkileri düşük tutmak amacıyla, çocuklarda tedaviye daima günde bir doz ile başlanması yararlıdır. Sonrasında doz, istenilen etkiye ulaşılıncaya kadar, her 5-7 günde kademeli olarak artırılmalıdır.
6 yaşın altındaki çocuklarda kullanılmamalıdır.
Geriyatrik popülasyon:
Yaşlı hastalarda özel bir doz ayarlaması gerektiğine dair bilgi bulunmamaktadır.
4.3.Kontrendikasyonlar
• Etkin madde kolestiramine veya Bölüm 6.1'de listelenen yardımcı maddelere karşı aşırı duyarlı olanlarda,
• Barsak veya safra yolları tıkanıklığında kontrendikedir.
Kolestiraminin bir statin ile eşzamanlı kullanımında, ilgili statinin kullanım talimatındaki yan etkiler de dikkate alınmalıdır.
4.4. Özel kullanım uyarıları ve önlemleri
Ailesel hiperkolesterolemili çocuklarda serum folat konsantrasyonlarında azalma raporlanmıştır. Bu olgularda folik asit takviyesi değerlendirilmelidir.
KOLESTRAN yağda çözünür vitaminlerin emilimini etkileyebilir, bu nedenle, uzun süreli yüksek doz uygulaması sırasında A ve D vitaminleri ile takviye gerekebilir.
KOLESTRAN ile tedaviye başlamadan önce hiperkolesteroleminin sekonder nedenleri (stabil olmayan diabetes mellitus, hipotiroidizm, nefrotik sendrom, disproteinemi, obstrüktif hepatopati, başka farmakolojik tedaviler, alkolizm) dışlanmalıdır. KOLESTRAN tedavisinin ilk ayında kolesterol değerlerinin düşüşünde pozitif gelişme gözlemlenmelidir. Kolesterol düşüşünü korumak için tedavi devam ettirilmelidir. Önemli değişikliklerin olup olmadığını saptamak için serumdaki trigliserit değerleri de düzenli olarak ölçülmelidir.
KOLESTRAN'ın statin ile birlikte kullanılması durumunda, statinin kısa ürün bilgilerinin uyarılar ve önlemler bölümü dikkate alınmalıdır.
KOLESTRAN, trigliserid yükseltici etkisi nedeniyle, trigliserid düzeyleri 3.4 mmol/l üzerindeki hastaların tedavisinde dikkatli olunmalıdır.
6 poşetten daha düşük dozlarda KOLESTRAN, yağ absorbsiyonunu ya da metabolizmasını etkilemez. Daha yüksek dozlar yağ emilimini azaltabilir ve steatore oluşturabilir.
Kolestiramin konstipasyona sebep olabilir ya da varolan konstipasyonu kötüleştirebilir. Özellikle koroner kalp hastalığı ve anjina pektorisi olan hastalarda konstipasyon riski dikkate alınmalıdır.
Kolestiraminin, disfaji, yutma güçlüğü, şiddetli gastrointestinal motilite bozuklukları, enflamatuvar intestinal hastalıklar, karaciğer yetmezliği veya major gastrointestinal operasyon durumunda etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmamıştır.
Kolestiramin reçinesinin uzun süreli kullanımı, K vitamini eksikliğine bağlı hipoprotrombinemiden kaynaklanan kanama eğiliminde artışa yol açabilir. Bu durum normalde parenteral K vitamini takviyesi ile hızlı bir şekilde giderilebilir. Tekrarlaması oral alınan K vitamini takviyesi ile önlenebilir.
Antikoagülan tedavisi gören hastalarda, safra asitleri ile kompleks oluşturan ajanlar K vitamini absorbsiyonunda azalma ve antikoagülanların etkisinde bozulmaya neden olacağından antikoagülan tedavisi yakından takip edilmelidir.
Kolestiramin reçinesinin yüksek dozlarda uzun süreli kullanımı hiperkloremik asidoza yol açabilmektedir, çünkü klorür formundaki kolestiramin reçinesi anyon değişim reçinesi olarak da bilinmektedir. Bu durum özellikle yüksek dozların verilebildiği genç hastalar ve uzun süreli kullanımda böbrek hasarları olan hastalar için geçerlidir.
KOLESTRAN kesildikten sonra dijital seviyesi artabilir.
Hastalar KOLESTRAN'ı kuru formda almamaları konusunda uyarılmalıdır. Sıvı içerisinde uzun süre tutulması ilacın tolerabilitesini artıracaktır.
KOLESTRAN kullanımı dişlere zarar verebilir.
Bu tıbbi ürün sorbitol ve sükroz içerir. Nadir kalıtımsal früktoz intoleransı, glukoz-galaktoz malabsorpsiyonu veya sükraz-izomaltaz yetmezliği problemi olan hastaların bu ilacı kullanmamaları gerekir.
İçeriğindeki sunset sarısı nedeniyle alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
4.5. Diğer tıbbi ürünler ile etkileşimler ve diğer etkileşim şekilleri
Kolestiramin, anyon değiştirici reçine olduğu için genellikle oral olarak uygulanan, fenilbutazon, varfarin, tiroksin, digitalis, hidroklorotiyazid, tetrasiklin, penisilin G, fenobarbital ve tiroid ilaçları gibi diğer birçok ilacın absorbsiyonunu azaltabilir veya geciktirebilir. Bu nedenle diğer ilaçların absorbsiyonlarının azalma riskini minimize etmek amacıyla bu ilaçlar KOLESTRAN'dan en az 1 saat önce veya 4-6 saat sonra alınmalıdır.
Kolestiramin ayrıca enterohepatik sirkülasyona bağlı olan ilaçların (örneğin dijitoksin, oral antikoagülanlar ve östorojenler) farmakokinetik özelliklerini, ilaçların belirli zaman aralıkları ile alınmaları durumunda bile ciddi şekilde etkileyebilmektedir. Kolestiramin tedavisi sırasında potansiyel toksik etkili olan bir ilaç (örneğin dijitoksin) uygun olan idame dozuna göre titre edilmişse, ilacın ani durdurulması hayatı tehdit eden bir duruma yol açabilir. Aynı şekilde Kolestiramin tedavisinin durdurulması oral antikoagülanların etki artırımına neden olabilir. Eğer klinik açıdan güvenlik etki bakımından önemli olan bir kan düzeyi değişikliğine yol açan ilaçlar kullanılıyorsa, doktor serum seviyelerini veya ilacın etkisini test etmelidir.
Antikoagülan tedavisi gören hastalarda, safra asitleri ile kompleks oluşturan ajanlar K vitamini absorbsiyonunda azalma ve antikoagülanların etkisinde bozulmaya neden olacağından antikoagülan tedavisi yakından takip edilmelidir.
Safra asitleri ile kompleks oluşturan ajanlar tiroksinin absorbsiyonunu azaltacağından tiroid hormon replasman tedavisinin etkinliği izlenmelidir.
Safra asitleri ile kompleks oluşturan ajanlar etinilestradiolun yarılanma ömrünü azalttığından, oral kontraseptif alan kadınlar, kolestiramin kullandığında kontraseptif etkideki azalma göz önünde bulundurulmalıdır.
Kolestiramin, oral yolla alınan doğum kontrol ilaçları ile etkileşime geçebilir.
Yağda çözünen vitaminlerin eksikliğine eğilimli olan hastaların (malabsorbsiyonlu hastalar gibi) tedavisinde dikkatli olunmalıdır. Bu gibi hastalarda A, D ve E vitamini ve koagülasyon parametreleri ölçülerek K vitamini düzeylerinin değerlendirilmesi tavsiye edilir. Gerekli olduğu takdirde vitamin takviyesi yapılmalıdır.
Eğer birlikte kullanılan ilaç ile etkileşim mevcutsa, birlikte kullanılan ilacın absorbsiyonundaki azalmayı minimize etmek için ilaç KOLESTRAN'dan en az 1 saat önce ya da KOLESTRAN'dan 4-6 saat sonra verilmelidir.
Özel popülasyonlara ilişkin ek bilgiler
Özel popülasyonlara ilişkin herhangi bir etkileşim çalışması tespit edilmemiştir.
Pediyatrik popülasyon:
Ailesel hiperkolesterolemili çocuklarda serum folat konsantrasyonlarının azaldığı bildirilmiştir. Böyle durumlarda folik asit takviyesi düşünülmelidir.
4.6.Gebelik ve laktasyon Genel tavsiye
Gebelik kategorisi: C
Çocuk doğurma potansiyeli bulunan kadınlar / Doğum kontrolü (Kontrasepsiyon) Kolestiramin, oral yolla alınan doğum kontrol ilaçları ile etkileşime geçebilir. Bu nedenle, tedavi süresince alternatif, etkili ve güvenilir bir doğum kontrol yöntemi uygulanmalıdır (Bkz. Bölüm 4.5).
Gebelik dönemi
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar, gebelik ve/veya embriyonal/fetal gelişim ve/veya doğum ve/veya doğum sonrası gelişim üzerindeki etkiler bakımından yetersizdir. İnsanlara yönelik potansiyel risk bilinmemektedir.
Gerekli olmadıkça gebelik döneminde kullanılmamalıdır.
Kolestiramin, yağda eriyen vitaminlerin (A, D, E, K) absorbsiyonunu azaltabilir. Bu durum fetüste ciddi sonuçlara yol açabilir (kanama eğilimi). Eğer gebelikte kan kolesterolünün düşürülmesi gerekiyorsa, KOLESTRAN yalnızca güvenli bir alternatifin olmaması halinde
kullanılmalıdır. Hastanın yeterli miktarda yağda eriyen vitaminleri almasına dikkat edilmelidir.
Laktasyon dönemi
Kolestiramin anne sütüne geçmez.
Emziren annedeki olası vitamin emilimi eksikliği bebeğe etki edebilir. Bu sebepten, KOLESTRAN emziren anneye reçete edilirken dikkatli olunmalıdır.
Üreme yeteneği/Fertilite
Sıçanlarda ve tavşanlarda 2 g/gün'e kadar oral dozlarla yapılan reprodüktif-toksikolojik çalışmalarda fertilite bozuklukları, embriyotoksik etkiler veya perinatal/postnatal gelişim bozukluklarına dair bir kanıt bulunmamıştır.
4.7.Araç ve makine kullanımı üzerindeki etkiler Herhangi bir olumsuz etki rapor edilmemiştir.
4.8.İstenmeyen etkiler
İstenmeyen etkiler görülme sıklıklarına göre aşağıdaki şekilde sıralanmıştır:
Çok yaygın (≥1/10); yaygın (≥1/100 ila <1/10); yaygın olmayan (≥1/1000 ila <1/100); seyrek (≥1/10000 ila <1/1000); çok seyrek (<1/10000), bilinmiyor (eldeki veriler ile tahmin edilemiyor)
Kan ve lenf sistemi hastalıkları
Yaygın olmayan: Hipoprotrombinemi (K vitamini eksikliği), A vitamini eksikliği (seyrek olarak gece körlüğü raporlanmıştır) ve D vitamini eksikliği nedeniyle artan kanama eğilimi.
Metabolizma ve beslenme hastalıkları
Yaygın olmayan: Anoreksi, çocuklarda hiperkloremik asidoz.
Sinir sistemi hastalıkları
Bilinmiyor: Baş ağrısı, baş dönmesi, uyuşukluk, parestezi, disguzi
Solunum, göğüs bozuklukları ve mediastinal hastalıkları
Bilinmiyor: Nefes darlığı.
Gastrointestinal hastalıklar Çok yaygın: Konstipasyon.
KOLESTRAN'ın kolesterol düşürücü ilaç olarak kullanıldığı zaman, istenmeyen etkileri artıran faktörler şunlardır: yüksek doz ve ilerleyen yaş (60 yaş üstü). Kabızlık vakalarının çoğu hafif, geçici ve konvansiyonel bir tedavi ile tedavi edilebilirdir. Bazı hastalarda geçici doz azaltması ve tedaviye son verilmesi gerekmektedir.
Yaygın olmayan: Kusma, bulantı, diyare, karında gerginlik, mide gazı, mide yanması, dispepsi, steatore.
Seyrek: Pazarlama sonrası deneyimde barsak tıkanıklığı raporlanmıştır (Pediyatrik hastalarda ölüm dahil).
Bilinmiyor: Barsaklarda gaz, hazımsızlık, dilde iltihaplanma, anorektal şikayetler, gastrointestinal kanamalar, barsak kanaması, hemoroidal kanama, yutma zorluğu, anal rahatsızlıklar, geğirme, barsak genişlemesi, çürük.
Hepatobiliyer hastalıklar
Bilinmiyor: Safra taşı hastalığı, porselen safra kesesi, safra koliği, anormal karaciğer fonksiyon testi
Deri ve deri altı doku hastalıkları
Yaygın olmayan: Cilt, dil ve perianal bölgede kızarıklık ve irritasyon.
Bilinmiyor: Kurdeşen.
Kas-iskelet bozuklukları, bağ doku ve kemik hastalıkları
Yaygın olmayan: Osteoporoz.
Bilinmiyor: Kas ağrıları, eklem ağrıları.
Genel bozukluklar ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıkları
Bilinmiyor: Yorgunluk
Araştırmalar
Bilinmiyor: Kilo artışı, kilo kaybı.
Şüpheli advers reaksiyonların raporlanması
Ruhsatlandırma sonrası şüpheli ilaç advers reaksiyonlarının raporlanması büyük önem taşımaktadır. Raporlama yapılması, ilacın yarar/risk dengesinin sürekli olarak izlenmesine olanak sağlar. Sağlık mesleği mensuplarının herhangi bir şüpheli advers reaksiyonu Türkiye Farmakovijilans Merkezi (TÜFAM)'ne bildirmeleri gerekmektedir (www.titck.gov.tr; e- posta: [email protected]; tel: 0 800 314 00 08; faks: 0 312 218 35 99).
4.9. Doz aşımı ve tedavisi
Günde 3 kez 27 g kolestiramini bir hafta boyunca alan bir olguda mide yanması ve bulantı raporlanmıştır.
Kolestiramin emilmediği için sistemik bir zehirlenme olma olasılığı düşüktür.
Doz aşımının potansiyel riskinin gastrointestinal obstrüksiyon olacağı beklenmektedir. Bu konuda özel önlemler alınmalıdır.
Gastrointestinal yan etkiler doza bağlıdır. Şiddetli kabızlık ve mekanik barsak tıkanıklığı bile olasıdır ve semptomatik tedavi edilmelidir.